ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
- By Tassos Spandideas
- 18 August, 2022
- Comments Off on ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
Αναστάσιος Σπαντιδέας Παθολόγος – Κλινικός Φαρμακολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Όλοι γνωρίζουμε την τεράστια σημασία που έχει η γνώση της ομάδες αίματος (Α, Β, ΑΒ και Ο) και του παράγοντα Rhesus προκειμένου να γίνει μια ασφαλής μετάγγιση αίματος όμως πολύ λίγα είναι γνωστά για την σχέση που μπορεί να έχουν οι ομάδες αίματος με κάποιες παθήσεις. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι σχετικά πρόσφατα άρχισαν οι επιστήμονες να ενδιαφέρονται για πιθανές τέτοιες συσχετίσεις με την πρώτη μελέτη να δημοσιεύεται το 1961. Έκτοτε έχουν πραγματοποιηθεί πάρα πολλές μελέτες οι οποίες έχουν αποδείξει τη συσχέτιση αρκετών παθήσεων με την ομάδα αίματος. Μία από τις πιο σημαντικές μελέτες είναι αυτή που δημοσίευσε το 2021 ο Σουηδός Dahlen και οι συνεργάτες που εξέτασαν τη συσχέτιση 1.217 παθήσεων τόσο με τις ομάδες αίματος ΑΒΟ όσο και τον παράγοντα Rhesus σε ένα πληθυσμό 5,1 εκατομμυρίων ατόμων και βρήκαν ότι τουλάχιστον 49 παθήσεις σχετίζονται με την ομάδα αίματος και μια με τον παράγοντα Rhesus.
Τα ευρήματα της μελέτης αυτής ήλθαν αφενός να επιβεβαιώσουν τα ευρήματα και προηγουμένων μελετών και αφετέρου να προσθέσουν νέες συσχετίσεις παθήσεων με την ομάδα αίματος και τον παράγοντα Rhesus. συνοψίζονται στα εξής:
- Τα άτομα με ομάδα αίματος Α διατρέχουν σημαντικά μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρδιαγγειακά νοσήματα καθώς και θρομβωτικά επεισόδια όπως πνευμονική εμβολή και θρόμβωση της πυλαίας φλέβας σε σύγκριση με τα άτομα με ομάδα αίματος Ο
- Τα άτομα με ομάδα αίματος Ο παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης αιμορραγικών επεισοδίων π.χ γαστρορραγιών
- Η θυρεοτοξίκωση δηλ. ο υπερθυρεοειδισμός όπως και η υπέρταση της κυήσεως εμφανίζουν σημαντικά μικρότερη συχνότητα με ομάδες αίματος Α και ΑΒ σε σύγκριση με άτομα της ομάδας Ο. Τον ίδιο μικρότερο κίνδυνο παρουσιάζουν και οι γυναίκες με Rhesus θετικό σε σύγκριση με αυτές που έχουν Rhesus αρνητικό
- Η χολολιθίαση εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα με ομάδα αίματος Α ή ΑΒ
- Τα άτομα με ομάδα αίματος Β διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης νεφρολιθίασης
- Ο καρκίνος του παγκρέατος σχετίζεται συχνότερα με την ομάδα αίματος Α
- Τα άτομα με ομάδα αίματος ΑΒ διατρέχουν σημαντικά μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν ιογενείς λοιμώξεις, λοιμώξεις του πεπτικού (γαστρεντερίτιδες) , παγκρεατίτιδα ή αγκυλωτική σπονδυλίτιδα
Οι λόγοι για τους οποίους υπάρχουν αυτές οι συσχετίσεις δε έχουν γίνει ακόμα γνωστοί αλλά για την εξήγηση αυτών των προδιαθέσεων και των συσχετίσεων έχει προταθεί η διαφορετική σύνθεση των αντιγόνων που διαθέτουν τα ερυθρά μας αιμοσφαίρια στην επιφάνεια της κυτταρικής τους μεμβράνης. Τα άτομα με ομάδα αίματος Α φέρουν στην επιφάνεια της κυτταρικής επιφάνειας των ερυθροκυττάρων τους αντιγόνα Α, τα άτομα της ομάδας Β φέρουν αντιγόνα Β, τα άτομα της ομάδας ΑΒ φέρουν αντιγόνα ΑΒ και τα άτομα της ομάδας Ο δεν φέρουν κανένα αντιγόνο. Επίσης τα άτομα που φέρουν το αντιγόνο Rhesus στην επιφάνεια των ερυθρoκυττάρων τους θεωρούνται σαν Rhesus θετικά ενώ τα άτομα που δεν το φέρουν θεωρούνται Rhesus αρνητικά. Τα αντιγόνα αυτά φαίνεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στην προδιάθεση κάποιων παθήσεων. Η διαφορά π.χ στα θρομβωτικά και αιμορραγικά επεισόδια αποδίδεται στα διαφορετικά επίπεδα παραγόντων πήξεως στο αίμα όπως του παράγοντα VIII ή του παράγοντα von Willebrand όπου η ομάδα αίματος που εμφανίζει μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης θρομβώσεων έχει 30%μεγαλύτερα επίπεδα των παραγόντων αυτών στο αίμα.
Σε πρακτικό επίπεδο η γνώση της ομάδας αίματος ενός ατόμου μπορεί να μας βοηθήσει να ξεχωρίσουμε ομάδες ατόμων που παρουσιάζουν αυξημένη προδιάθεση για την εμφάνιση κάποιας παθήσεως και με ειδικές εξετάσεις τα άτομα αυτά να τίθενται υπό παρακολούθηση για την έγκαιρη διάγνωση της παθήσεως