ΟΙ 10 ΣΥΝΑΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΙΩΣΕΤΕ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ
- By Tassos Spandideas
- 16 July, 2018
- Comments Off on ΟΙ 10 ΣΥΝΑΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΙΩΣΕΤΕ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ
Αναστάσιος Σπαντιδέας MD, PhD, FCCP Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Ο καρκίνος σήμερα αποτελεί την δεύτερη, μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα αιτία θανάτου στον κόσμο. Παρότι έχουν σημειωθεί , ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες, σημαντικές εξελίξεις στην έρευνα του καρκίνου εν τούτοις πολλές πλευρές του όπως π.χ η αιτιολογία του παραμένουν σκοτεινές. Συσσωρευμένη γνώση των τελευταίων δεκαετιών έχει απομονώσει ορισμένους παράγοντες που προδιαθέτουν στην αύξηση του κινδύνου εμφάνισης κάποιας μορφής καρκίνου. Ο περιορισμός κάθε ενός από αυτούς του παράγονες μειώνει πολλές φορές σηματικά (χωρίς να μηδενίζει) τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Αυτονόητο είναι ότι η ταυτόχρονη μείωση όσο το δυνατόν περισσοτέρων από του παράγοντες αυτούς δρα αθροιστικά μειώνοντας σε σημαντικότερο βαθμό τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου.
Οι υποδείξεις που ακολουθούν βασίζονται σε μια μελέτη στην οποία έχουν ανασκοπηθεί τα δεδομένα 30 ετών που αφορούν τις διαιτητικές συνήθειες, το σωματικό βάρος και τη φυσική δραστηριότητα των ατόμων και τη σχέση τους με τον καρκίνο. Ανασκοπήθηκαν τα δεδομένα 51 εκατομμυρίων ατόμων μέσα στους οποίους περιλαμαβανόταν και 3,5 εκατομμύρια καρκινοπαθείς από 17 αντικαρκινικά κέντρα. Απο τα ευρήματα που βασίζονται σε επιστημονικές αποδείξεις (evidence-based) προκύπτουν υποδείξεις για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου.
Οι υποδείξεις αυτές περιλαμβάνουν
- Διατηρείστε ιδανικό σωματικό βάρος δηλ ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) να είναι μικρότερος του 25. Τον ΔΜΣ μπορείται να τον υπολογίσεται αν διαιρέσετε το βάρος σας (σε κιλά) με το ύψος σας (σε εκατοστόμετρα) στο τετράγωνο (ΔΜΣ= Β/Υ2 ) Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι ο καρκίνος συνδέεται τόσο μα αυξημένο βάρος (ΔΜΣ =25-29,9) όσο και με την παχυσαρκία (ΔΜΣ>30). Το αυξημένο σωματικό βάρος σχετίζεται με αύξηση του κινδύνου εμφάνισης τουλάχιστον 12 διαφορετικών μορφών (ήπατος, χοληφόρων, παγκρέατος, στομάχου, οισοφάγου, στοματοφάρυγγος, ωοθηκών, ενδομητρίου, μαστού,νεφρού, προστάτου).
- Γυμναστείτε. Για τους ενήλικες συνιστώνται 150 λεπτά ήπιας έως μέτριας έντασης άσκηση την εβδομάδα ή 75 λεπτά έντονης άσκησης εβδομαδιαίως. Η υποδεικνυόμενη αυτή διάρκεια της άσκησης είναι η μικρότερξη που θεωρείται οφέλιμη ενώ η περισσότερη ακόμα άσκηση συνδέεται πιθανότατα με μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου εμφάνισης του καρκίνου.
- Ακολουθείστε μια υγιεινή διατροφή καταναλώνοντας περισσότερα δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, λαχανικά και φρούτα. Φυτοχυμικές ουσίες που βρίσκονται στα φρούτα και τα λαχανικά έχει βρεθεί, σε μελέτες σε κύτταρα και σε πειραματόζωα, ότι ασκούν αντικαρκινική δράση. Συνιστάται η κατανάλωση τουλάχιστον 30 γρ. δημητριακών ολικής αλέσεως ημερησίως και τουλάχιστον 5 μερίδες ημερησίως από πράσινες σαλάτες ή φρούτα (π.χ 2 σαλάτες και 3 μερίδες φρούτων ή 1 σαλάτα και 4 μερίδες φρούτων).
- Τα διάφορα σακχαρούχα αναψυκτικά πρέπει να αποφεύγονται λόγω του κινδύνου πρόκλησης παχυσαρκίας..
- Περιορίστε σημαντικά την κατανάλωση του κόκκινου κρέατος και γενικά των επεξεργασμένων κρεάτων. Οι ετεροκυκλικές αμίνες και οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες που σχηματίζονται κατά το μαγείρεμα σε υψηλές θερμικρασίες έχει αποδειχθεί ότι έχουν καρκινογόνες δράσεις ενώ τα πλούσια σε αλάτι επεξεργασμένα κρέατα δημιουργούν μια επάλειψη του εσωτερικού του στομαχιού που ευνοεί την εγκατάσταση και την ανάπτυξη του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού το οποίο αποδεδειγμένα προδιαθέτει σε καρκίνο του στομάχου.
- Αποφεύγετε την κατανάλωση αλκοόλ διότι και μικρές καταναλώσεις σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης διαφόρων μορφών καρκίνου. Η ακεταλδεϋδη που προκύπτει σαν μεταβολικό προϊόν από την οξείδωση της αιθυλικής αλκοόλης μπορεί να ασκήσει καρκινογόνο δράση. Το αλκοόλ επίσης αυξάνει τα επίπεδα των οιστρογόνων στο αίμα και τα οποία είναι γνωστό ότι σχετίζοται με ορισμένες μορφές καρκίνου.
- Περιορίστε την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε λιπαρά, γλυκά, ζάχαρη, υδατάνθρακες, fast-food, επεξεργασμένων φαγητών και διαφόρων σνακς
- Τα διάφορα συμπληρώματα διατροφής που διατείνονται ότι ασκούν αντικαρκινική δράση πρέπει να αποφεύγονται. Η υιοθέτηση της ανωτέρω περιγραφομένης υγιεινής διατροφής είναι ο καλύτερος και ο πιο αποδεδειγμένος τρόπος περιορισμού του κινδύνου αναπτυξης καρκίνου
- Στις νέες μητέρες συνιστάται ο θηλασμός διότι αυτός αφ΄ενός μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού και αφ΄ετέρου μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας στα παιδιά.
- Οι πιο πάνω συμβουλές/οδηγίες συνιστάτααι να κολουθούνται και από άτομα τα οποία έχουν ήδη εκδηλώσει κάποια μορφή καρκίνου
Στις ανωτέρω υποδείξεις θα πρέπει να περιληφθεί και η διακοπή του καπνίσματος η οποία δεν περιελήφθη στη μελέτη σαν παράγοντας ανάλυσης επειδή είναι γνωστή πλέον η καρκινογόνος δράση του καπνού. Σήμερα είναι πέρα από κάθε αμφισβήτηση γνωστό ότι το κάπνισμα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου όχι μόνο για τον καρκίνο του πνεύμονος αλλά και πολλών άλλων. Στον καπνό του τσιγάρου έχει απομονωθεί μια πλειάδα καρκινιγόνων ουσιών.
Επίσης πρέπει να τονίσουμε ότι υιοθετώντας τις ανωτέρω συμβούλές μειώνουμε σημαντικά και τον κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων (εμφραγμάτων τυυ μυοκαρδίου, εγκεφαλικών επεισοδίωνκ.ά)