Δρ. Αναστάσιος Ν. Σπαντιδέας

Γρίπη : ο επισκέπτης του χειμώνα

• By Tassos Spandideas
• 23 March, 2014
• Comments Off on Γρίπη : ο επισκέπτης του χειμώνα

Η γρίπη είναι μια οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από διάφορους ιούς οι οποίοι μπαίνουν στον οργανισμό μας με την εισπνοή σταγονιδίων που εκπέμπονται με την ομιλία, τον βήχα ή το φτέρνισμα των νοσούντων. Υπάρχουν 3 βασικοί τύποι ιών που προκαλούν τη γρίπη ήτοι ο Α, ο Β και ο C. Ο τύπος Α προκαλεί τις πιο σοβαρές λοιμώξεις και ο C τις πιο ελαφρές. Έξαρση της γρίπης παρουσιάζεται μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου οπότε και εκδηλώνονται κάθε χρόνο σποραδικά κρούσματα. Κάθε 2-3 χρόνια συνήθως έχουμε εμφάνιση επιδημιών γρίπης ενώ κάθε 10-15 χρόνια έχουμε πανδημίες όπου η πλειονότητα του πληθυσμού μιάς χώρας προσβάλλεται από την νόσο. Μεγάλες πανδημίες γρίπης είχαμε το 1918, το 1957, το 1968 και το 1977. Εξ αυτών η πιο σοβαρή ήταν αυτή του 1918 όπου θρηνήσαμε 21 εκατομμύρια θανάτους.

Ο χρόνος επώασης της γρίπης είναι 1-3 ημέρες και ο πάσχων μεταδίδει τη νόσο 1 ημέρα πριν και 3-7 ημέρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων.

Τα κύρια συμπτώματα της γρίπης είναι:

– πονοκέφαλος

– πόνοι στις αρθρώσεις και στην πλάτη

– ζάλη και ίλιγγος

– αδυναμία και κομμάρες

– πυρετός υψηλός που έρχεται συνήθως απότομα και      συνοδεύεται από ρίγη και διαρκεί 3-4 ημέρες

– έντονοι ιδρώτες

Στη γρίπη σπάνια έχουμε τρέξιμο ή μπούκωμα της μύτης ενώ μπορεί να υπάρχουν βήχας, φτερνίσματα, ανορεξία, ναυτία και έμετος.

Τα έντονα συμπτώματα της γρίπης διαρκούν 4-6 ημέρες ενώ πλήρης αποκατάσταση της υγείας έχουμε 7-10 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Μερικές βαριές περιπτώσεις μπορεί να κρατήσουν και μερικές εβδομάδες ενώ σε αρκετά άτομα η γρίπη αφήνει ένα βήχα και ένα αίσθημα αδυναμίας που κρατά μερικές εβδομάδες.

Η σημασία της γρίπης σαν νόσου οφείλεται κυρίως στην ταχύτητα εξάπλωσης της και στη βαρύτητα των επιπλοκών που ευτυχώς σπάνια εμφανίζονται. Οι επιπλοκές που είναι τα κύρια αίτια θνησιμότητας από γρίπη αφορούν κυρίως το αναπνευστικό σύστημα και εκδηλώνονται με πνευμονία ή βρογχίτιδα κ.ά.

Η γρίπη δεν θα πρέπει να συγχέεται με το κοινό κρυολόγημα που προκαλείται από διαφορετικούς ιούς, είναι πολύ πιο συχνό και εκδηλώνεται συνήθως με ελαφρότερη συμπτωματολογία.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση τόσο του κοινού κρυολογήματος όσο και της γρίπης γίνεται συμπτωματικά, προσπαθούμε δηλ. με διάφορα πρακτικά ή φαρμακευτικά μέσα να ανακουφίσουμε τον πάσχοντα από τα συμπτώματά του.

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η ανάπαυση σε θερμό περιβάλλον και τα ζεστά πώματα αρκούν για να δώσουν την ευκαιρία στη νόσο να κάνει τον κύκλο της και να υποχωρήσει. Σπανιότερα θα χρειασθεί κάποιο αντιπυρετικό, παυσίπονο, αντιβηχικό ή αποσυμφορητικό της μύτης.

Τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία δράση στις ιώσεις και κατά συνέπεια δεν έχουν θέση στη γρίπη. Διαπράττει μεγάλο λάθος πολύς κόσμος που καταφεύγει στη λήψη αντιβιοτικών από μόνος του ή μετά από πίεση στο γιατρό του.

Για την πρόληψη της γρίπης υπάρχει σήμερα εμβόλιο το οποίο όμως είναι αποτελεσματικό στο 75% των περιπτώσεων.

Το εμβόλιο της γρίπης δε συνιστάται για όλα τα άτομα αλλά μόνο για αυτά που βρίσκονται σε κίνδυνο όπως π.χ. υπερήλικες, άτομα που πάσχουν από πνευμονοπάθειες ή νεφροπάθειες, διαβητικά άτομα και άτομα που εργάζονται σε υγειονομικές υπηρεσίες.

Οι ιοί της γρίπης μεταμορφώνονται από καιρό σε καιρό. Οι ιοί Α και Β μεταβάλλονται ελαφρώς κάθε χρόνο γεγονός που μας υποχρεώνει να παρασκευάζουμε νέα εμβόλια. Κάθε 10 χρόνια περίπου ο ιός Α μεταμορφώνεται τελείως δημιουργώντας ένα τελείως νέο ιό και καθώς δεν υπάρχει ανοσία στον ιό αυτό εύκολα προκαλεί πανδημίες.

Το εμβόλιο της γρίπης αποτελείται από αδρανοποιημένους ή εξασθενημένους Α και Β ιούς της γρίπης. Συνιστάται να γίνεται με τις αρχές του φθινοπώρου ώστε το άτομο να είναι ανοσοποιημένο την εποχή της έξαρσης της νόσου δηλ. τον χειμώνα. Μια δεύτερη δόση εμβολίου κυρίως τον Ιανουάριο ολοκληρώνει την ανοσία του ατόμου.

Μοναδική αντένδειξη για την διενέργεια του εμβολίου είναι η υπερευαισθησία (αλλεργία) του ατόμου στο αβγό ή η ύπαρξη ιστορικού προηγούμενης αλλεργίας στο εμβόλιο. Επίσης στις εγκύους δεν συνιστάται το εμβόλιο της γρίπης.

Σοβαρές παρενέργειες δεν έχει το εμβόλιο της γρίπης. Οι πιο συχνά εμφανιζόμενες είναι ο πόνος και η ερυθρότητα στο σημείο της ενέσεως που διαρκούν 1-2 ημέρες και που εμφανίζονται στο 1/3 των εμβολιασθέντων ατόμων. Αλλες παρενέργειες είναι ο πυρετός, η κακουχία, και οι μυαλγίες που εμφανίζονται 6-12 ώρες μετά την ένεση και μοιάζουν με ελαφρά μορφή γρίπης. Σπανιώτερες είναι οι αντιδράσεις υπερευαισθησίας που παρουσιάζονται σε άτομα με ειδική ευαισθησία στο αβγό.

Θα πρέπει να είναι γνωστό ότι αν ένα μη εμβολιασμένο άτομο έλθει σε επαφή με κάποιον πάσχοντα από γρίπη τότε η διενέργεια του εμβολίου εκείνη την στιγμή δεν τον  προφυλάσσει διότι όπως είπαμε απαιτείται κάποιος χρόνος για την ανάπτυξη της ανοσίας.