Περίπου 1.200-1.500 άτομα πέφτουν θύματα κάποιου σοβαρού ιατρικού λάθους. «Το φαινόμενο εμφανίζει ανησυχητικά αυξητική τάση» λέει στο healthview.gr ο διδάκτωρ παθολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Αναστάσιος Σπαντιδέας.

Κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 1.200-1.500 περιπτώσεις πολιτών που έχουν πέσει θύματα ιατρικού λάθους, ενώ σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο περίπου ένας στους δέκα Έλληνες δηλώνει ότι έχει στην οικογένειά του περιστατικό ιατρικού σφάλματος ή σοβαρής παρενέργειας από φάρμακο που συνταγογράφησε κάποιος γιατρός. «…Ως επακόλουθο, ο αριθμός των περιπτώσεων που φτάνουν στη δικαιοσύνη για ιατρικό λάθος παρουσιάζει ανησυχητικά αυξητική τάση…» παρατηρεί μιλώντας στο healthview.gr ο διδάκτωρ παθολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Αναστάσιος Σπαντιδέας, «…με συνέπεια να αναπτύσσεται μια σχέση δυσπιστίας μεταξύ ασθενών και γιατρών…». Ο κ. Σπαντιδέας προτείνει, μάλιστα, τη σύσταση ειδικού δικαστικού σώματος που θα αναλαμβάνει τις αμφισβητούμενες υποθέσεις…

του Λεωνίδα Καλλιδώνη

www.healthview.gr : Είναι καινούριο το φαινόμενο των ιατρικών λαθών ή μήπως πήραν υπερβολική δημοσιότητα κάποιες ηχηρές περιπτώσεις;

Αναστάσιος Σπαντιδέας : Κατ΄ αρχήν πρέπει να διευκρινίσουμε, ότι στον ποινικό κώδικα της χώρας μας δεν υπάρχει ο όρος ιατρικό λάθος αλλά η έννοια της αμέλειας. Έτσι οι γιατροί βρίσκονται αντιμέτωποι με τις κατηγορίες της ανθρωποκτονίας από αμέλεια ή της πρόκλησης σωματικής βλάβης από αμέλεια. Ας τα βαφτίσουμε, όμως, ιατρικά λάθη, για την οικονομία του λόγου. Πράγματι, πάντως, δεν πρόκειται για καινούριο φαινόμενο. Είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο από καταβολής της ιατρικής πράξης και το παράδοξο είναι ότι αν και έχουμε νέες, εξελιγμένες διαγνωστικές και θεραπευτικές μεθόδους, δεν έχουμε καταφέρει να βελτιώσουμε τα ποσοστά των λαθών μας. Η εξήγηση είναι «μαθηματικής» φύσης. Εξηγώ…Όσο ένα σύστημα υγείας προοδεύει σε ποιότητα παροχής υπηρεσιών, τόσο περισσότερα άτομα έχουν πρόσβαση σ΄ αυτό. Άρα, θα πρέπει να περιμένουμε και περισσότερα λάθη…Αυτή τη στιγμή, απ’ ό,τι είμαι σε θέση να γνωρίζω, ο Σύλλογος Θυμάτων Ιατρικών Λαθών που έχει ιδρυθεί στη χώρα μας και έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη, αριθμεί περισσότερες από 150 καταγγελίες, οι οποίες είναι σε εκκρεμότητα, δηλαδή βρίσκονται στο στάδιο της διερεύνησης.

www.healthview.gr : Ποιες ειδικότητες ιατρών είναι εκείνες που «κάθονται» συχνότερα στο εδώλιο για ιατρικά λάθη και τι ποινές, εν τέλει, καταλογίζονται;

Αναστάσιος Σπαντιδέας : Οι ειδικότητες των γιατρών που συνήθως κάθονται στο εδώλιο του κατηγορουμένου είναι γυναικολόγοι, παιδίατροι, χειρουργοί και αναισθησιολόγοι. Οι καταγγελίες θα έλεγα ότι είναι μοιρασμένες μεταξύ δημοσίων και ιδιωτικών νοσοκομείων, ενώ ο χρόνος που μεσολαβεί από την κατάθεση της αγωγής μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης κυμαίνεται από επτά έως δέκα χρόνια. Όσον αφορά, δε, στις ποινές που επιβάλλονται συνήθως στους γιατρούς, εφόσον καταδικαστούν, είναι φυλάκιση δύο-τριών ετών για ανθρωποκτονία από αμέλεια και 18-20 μηνών για σωματική βλάβη από αμέλεια. Ποινές συνήθως με αναστολή.

www.healthview.gr : Τι φταίει, κατά την άποψή σας, και έχουμε τόσα ιατρικά σφάλματα…

Αναστάσιος Σπαντιδέας : Η διεθνής εμπειρία λέει ότι για τα ιατρικά λάθη ευθύνονται οι ελλείψεις των εθνικών συστημάτων υγείας, η κούραση ή η απειρία των γιατρών αλλά και οι ίδιοι οι ασθενείς ή οι συγγενείς τους που δεν ενημερώνουν σωστά το γιατρό τους. Ο γιατρός δεν μπορεί να είναι μάντης, εάν οι ασθενείς ή οι συγγενείς δεν τον ενημερώσουν σωστά για το ιστορικό τους. Όποια ,πάντως, κι αν είναι τα αίτια, βλέπουμε ότι όλο και περισσότεροι πολίτες προχωρούν σε καταγγελίες, ενώ- να το σημειώσουμε αυτό- υπάρχουν και πολλοί γιατροί, κυρίως νέοι στην ηλικία, που καταθέτουν υπέρ των πολιτών και κατά συναδέλφων τους.

www.healthview.gr : Εκφράζονται φόβοι ότι αρκετοί γιατροί θα αναγκαστούν να ασκήσουν αμυντική ιατρική, προκειμένου να προφυλαχθούν από ασθενείς ή συγγενείς τους που θα τους κατηγορήσουν για το ο,τιδήποτε. Πώς το σχολιάζετε;

Αναστάσιος Σπαντιδέας : Όντως, παρατηρείται το φαινόμενο, υπό την απειλή των καταγγελιών και των δικαστηρίων, γιατροί να απειλούν ότι θα κάνουν πλέον αμυντική ιατρική, δηλαδή δεν θα ρισκάρουν ούτε θα αναλαμβάνουν δύσκολες επεμβάσεις, αλλά θα περιορίζονται σε απλές εξετάσεις και χειρουργεία. Δείτε και τούτο…Παρά το γεγονός ότι διαθέτουμε ισχυρά νέα φάρμακα, εντούτοις, επειδή υπάρχει ο φόβος των ανεπιθύμητων ενεργειών, κάποιοι από εμάς προτιμάμε να χορηγούμε παλιά και δοκιμασμένα φάρμακα. Κάτι αντίστοιχο γίνεται και με τις χειρουργικές τεχνικές. Είναι δικαιολογημένο ο γιατρός να θέλει να εξασφαλίσει και την δική του ασφάλεια. Πληροφορούμαι, μάλιστα, ότι αρκετοί γιατροί, νομίζω στη Θεσσαλονίκη, προκειμένου να προφυλαχτούν, δρομολογούν τη σύσταση συλλόγου νομικής προστασίας…ενάντια στο Σύλλογο Θυμάτων Ιατρικών Λαθών. Θα πρέπει να το δεχτούμε και αυτό, ως παρενέργεια της δυσπιστίας που δημιουργείται μεταξύ γιατρών και ασθενών. Πάντως, δεν θα χρειαζόταν να φτάσουμε σε αυτό το σημείο εάν όλοι οι γιατροί ήταν ασφαλισμένοι και για αστική ευθύνη…

www.healthview.gr : Με πόρισμά του ο Συνήγορος του Πολίτη διαπιστώνει ότι το σύστημα εσωτερικού ελέγχου των νοσοκομείων του ΕΣΥ και οι πειθαρχικές διαδικασίες των ιατρικών συλλόγων αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα…

Αναστάσιος Σπαντιδέας : Δεν έχω λόγους να διαφωνήσω. Πράγματι, η απουσία ενός αξιόπιστου συστήματος πειθαρχικού ελέγχου των γιατρών παράγει ανασφάλεια και δημιουργεί δυσπιστία στους πολίτες για τη δυνατότητα των δημόσιων φορέων να προασπίσουν τη νομιμότητα, απονέμοντας αληθινή πειθαρχική δικαιοσύνη… Αυτό που πιστεύω πως θα έπρεπε να γίνει είναι να υπάρχει κάποιο ειδικό δικαστικό σώμα που να γνωρίζει από ιατρική, όπως συμβαίνει λ.χ. με την αθλητική δικαιοσύνη, που να αναλαμβάνει τις αμφισβητούμενες ιατρικές υποθέσεις.