Bιταμίνες : υπό αμφισβήτηση η θεραπευτική τους αξία

  • By Tassos Spandideas
  • 21 March, 2014
  • Comments Off on Bιταμίνες : υπό αμφισβήτηση η θεραπευτική τους αξία

shutterstock_182616212 copy

Η λέξη «βιταμίνη» είναι     συνδυασμός των λατινικών λέξεων “vita” (ζωή) και του χημικού όρου “amine”     (μια ένωση που περιέχει άζωτο). Αργότερα, οι άνθρωποι ανακάλυψαν ότι δεν     περιέχουν όλες οι βιταμίνες άζωτο, αλλά παράλληλα η λέξη «βιταμίνες» είχε     καθιερωθεί, αποφασίστηκε λοιπόν να παραμείνει το όνομα.     Οι βιταμίνες είναι θρεπτικά συστατικά εξαιρετικά σημαντικά για την κανονική     λειτουργία του σώματός σας. Είναι απαραίτητα για την υγιή ανάπτυξη, τον     καλό μεταβολισμό και τη ζωτικότητα. Χρησιμότητα των βιταμινών έχει αμφισβητηθεί έντονα     ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια μια και οι μαγικές ικανότητες που τους έχουμε     αποδώσει μάλλον αντανακλά τη σφοδρή ανθρώπινη επιθυμία για την ανακάλυψη     του ελιξιρίου της ζωής παρά τις πραγματικές θεραπευτικές  δυνατότητες των ουσιών αυτών. Έτσι     διαχρονικά στις βιταμίνες έχουμε στηρίξει τις ελπίδες μας όχι μόνο για την     πρόληψη πολλών παθήσεων όπως π.χ του καρκίνου, της γρίπης, των     καρδιοπαθειών των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων αλλά και για τη θεραπεία     πολλών νοσημάτων από του απλού κρυολογήματος μέχρι και του καρκίνου.     Σχετικά πρόσφατες όμως μεγάλες μελέτες όχι μόνο έχουν απομυθοποιήσει τις     μαγικές αυτές ικανότητες στην πρόληψη και θεραπεία των ανωτέρω παθήσεων     αλλά αντίθετα ενοχοποιούν την υπερκατανάλωση βιταμών για την αύξηση     ορισμένων μορφών καρκίνου.Το 1994 Φινλανδοί ερευνητές επεχείρησαν να     αποδείξουν ότι η κατανάλωση βιταμίνης Ε και καροτίνης-Β βοηθά τους     καπνιστές να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες του καπνίσματος. Προς τούτο     29.133 άνδρες, από 50 ώς 69 ετών, χωρίστηκαν με τυχαίο τρόπο σε δύο ομάδες,     εκ των οποίων η μία κατανάλωνε συμπληρώματα καροτίνης-Β και η άλλη όχι. Τα     αποτελέσματα πραγματικά ήσαν απογοητευτικά αφού η ομάδα που κατανάλωνε     συμπληρώματα βιταμινών ανέπτυξε 18% περισσότερους καρκίνους του πνεύμονα     και παρουσίασε 8% αυξημένη θνησιμότητα.Παρόμοια έρευνα πραγματοποιήθηκε και στις ΗΠΑ σε     18.314 άτομα που χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Στη μία χορηγήθηκε βιταμίνη Α     και καροτίνη-Β και στην άλλη όχι. Οι ερευνητές υποχρεώθηκαν να διακόψουν     την έρευνα 21 μήνες πριν από την ολοκλήρωσή της, καθώς η αυξημένη     θνησιμότητα μεταξύ της ομάδας που λάμβανε βιταμίνες ήταν τόσο εμφανής, που     οι ερευνητές δεν θέλησαν να συνεχίσουν να θέτουν ζωές σε κίνδυνο.

Αλλη μελέτη, μεταξύ 35.500 υγιών ανδρών άνω των     55, στις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Πουέρτο Ρίκο, έδειξε ότι η χορήγηση     βιταμίνης Ε αυξάνει κατά 17% τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.

Μια ανασκόπηση 67 μελετών, στις οποίες έλαβαν     μέρος συνολικά 232.550 άτομα, επιχειρήθηκε το 2008 από το ανεξάρτητο ίδρυμα     Cochrane. Οι μελέτες έδειξαν ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης Α, καροτίνης-Β     και βιταμίνης Ε αυξάνουν τη θνησιμότητα ενώ η χορήγηση βιταμίνης C και     σεληνίου δεν βρέθηκε να προξενεί θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα.

Οι ειδικοί θεωρούν σαν μόνο     επωφελείς βιταμίνες μόνο το φολικό οξύ για τις γυναίκες αναπαραγωγικής     ηλικίας και τη βιταμίνη D για βρέφη κάτω του ενός έτους που δεν τα βλέπει ο     ήλιος  για κλινήρεις ηλικιωμένους και     για μετεμηνοπαυσιακές γυναίκες για την πρόληψη της οστεοπόρωσης.

Πόσων ειδών βιταμίνες έχουμε;     Οι βιταμίνες διακρίνονται αδρά σε δύο μεγάκες κατηγορίες ήτοι τις     λιποδιαλυτέ και τις υδατοδιαλυτές. Συνολικά υπάρχουν 13 βιταμίνες εξ αυτών     4είναι λιποδιαλυτές βιταμίνες και 9 υδατοδιαλυτές. Λιποδιαλυτές βιταμίνες     είναι οι βιταμίνες A, D, E και K. Οι λιποδιλυτές βιταμίνες βρίσκονται     κυρίως στις λιπαρές τροφές,  μπορούν     να αποθηκευτούν στους λιπώδεις κυρίως ιστούς του σώματός μας  και μπορούν  να χρησιμοποιηθούν όποτε ααυτός τις έχει     ανάγκη. Στις υδατοδιαλυτές βιταμίνες ανήκουν οι 8 βιταμίνες της ομάδας B και     η βιταμίνη C. Οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες βρίσκονται στους χυμούς και τα     υγρά πολλών φρούτων και λαχανικών καθώς και άλλων τροφών. Οι βιταμίνες     αυτές δεν μπορούν να αποθηκευθούν στον οργανισμό μας με εξαίρεση τη βιταμίνη     B12 γι’ αυτό οι ημερήσιες ανάγκες μας πρέπει να καλύπτονται από την     καθημερινή τους πρόσληψη μέσω της τροφής.Ποιες     είναι οι συνιστώμενες ημερήσιες δόσεις βιταμινών     Πολλές φορές συναντούμε τη συντομογραφία RDA, όμως τι ακριβώς σημαίνει; Η     απάντηση είναι απλή: το Συμβούλιο Τροφίμων της Ολλανδίας έχει συντάξει έναν     κατάλογο με τις τιμές της Συνιστώμενης Ημερήσιας Λήψης (Recommended Daily     Allowances) για τις ποικίλες βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία. Αυτό     σημαίνει RDA με δύο λόγια. Οι τιμές RDA παρατίθενται στον κατάλογο     βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων στο βιβλιαράκι αυτό.

Ποιές     βιταμίνες διαθέτουν αντιοξειδωτική δράση;Μερικές βιαμίνες και ειδικότερα οι βιταμίνες  E, C και η βήτα-καροτίνη διαθέτουν ισχυρή αντιοξειδωτική     δράση προφυλάσσοντας τον οργανισμό μας από την τοξική δράση των ελεύθερων     ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες είναι πολύ δραστικές και επικίνδυνες τοξικές ουσίες     που δημιουργούνται σαν αποτέλεσμα ατελών καύσεων ή τοξικής δράσεως διαφόρων     ουσιών όπως π. χ η καύση λιπών, η κατανάλωση οινοπνεύματος, το κάπνισμα και     που δρουν τοξικά στα κύτταρα του οργανισμού και ενέχονται για την πρόκληση     διαφόρων μορφών καρκίνου, καρδιαγγειακών νοσημάτων αλλά και πρόωρης     γήρανσης

Ποιες     είναι οι γνωστές μας βιταμίνες;Οι πιο γνωστές σήμερα βιταμίνες     αυτές δηλ που έχουν απομονωθεί και μελετηθεί είναι :

1.  Βιταμίνη Α (Ρετινόλη)Αυτή η     βιταμίνη συμβάλλει στην καλή υγεία των οστών, του δέρματος και των μαλλιών     σας. Η βιταμίνη A είναι επίσης απαραίτητη για το μεταβολισμό των πρωτεϊνών     και για την αναπαραγωγή. Είναι επίσης σημαντική για την καλή όραση, τα υγιή     ούλα και την καλή πέψη.     RDA = 800 mcg

 2Βήτα-καροτίνη (Προβιταμίνη A)     Το σώμα σας μπορεί να μετατρέψει την Προβιταμίνη A σε βιταμίνη A. Επειδή είναι αντιοξειδωτικό, προφυλάσσει τα κύτταρά σας από τις ελεύθερες     ρίζες. Η βήτα-καροτίνη είναι επίσης σημαντική για το ανοσοποιητικό σύστημά     σας.

3Βιταμίνη C (Ασκορβικό Οξύ)     Αυτή η βιταμίνη είναι σημαντική σε μεγάλο βαθμό για όλες τις διεργασίες     του σώματός σας. Η βιταμίνη C προφυλάσσει τα κύτταρά σας από τις ελεύθερες     ρίζες και τις ιώσεις. Η βιταμίνη C είναι επίσης σημαντική για τα υγιή οστά     και δόντια, για τη δημιουργία του κολλαγόνου συνδετικού ιστού και για τις     ενδογενείς ορμόνες. Η βιταμίνη C συμβάλλει επίσης στην αφομοίωση του     σιδήρου. RDA = 60 mg

4. Βιταμίνη D (Καλσιφερόλη)     Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για γερά δόντια και οστά. Συμβάλλει στην     απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου διαμέσου του εντερικού τοιχώματος     και παίζει ρόλο στην αντίσταση του οργανισμού στις ασθένειες. Γνωρίζετε ότι     και το σώμα σας μπορεί επίσης να παράγει βιταμίνη D; Το δέρμα σας παράγει     τη βιταμίνη αυτή κάθε φορά που βρίσκεστε στη λιακάδα! RDA = 5 mcg5. Βιταμίνη E (τοκοφερόλη)     Η βιταμίνη E είναι αντιοξειδωτικό και προφυλάσσει κυρίως τα σύνθετα     ακόρεστα λιπαρά οξέα (τα οποία είναι ένας από τους θεμέλιους λίθους του     σώματός σας) από τις ελεύθερες ρίζες. Η βιταμίνη E είναι επίσης απαραίτητη     για τη δημιουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων και των μυϊκών κυττάρων. Είναι     επίσης σημαντική για την αντοχή του σώματος και συμβάλλει στην αφομοίωση     του οξυγόνου από τα κύτταρά σας.RDA = 10 mg

6. Βιταμίνη K (Φυτομεναδιόνη)     Αυτή η βιταμίνη επιδρά θετικά στη θρόμβωση του αίματος και αποτρέπει την     απασβέστωση των οστών. Η περισσότερη βιταμίνη K παράγεται από τα βακτηρίδια     στο παχύ έντερο. RDA = 80 mcg

7. Βιταμίνη B1 (Θειαμίνη)     Η βιταμίνη B1 σας προσφέρει ενέργεια για το μεταβολισμό των     υδατανθράκων και είναι βασική για την καλή λειτουργία του νευρικού σας     συστήματος και της καρδιάς σας. Συμβάλλει στην κανονική ανάπτυξη και είναι     απολύτως απαραίτητη για το μεταβολισμό των μυών σας. RDA = 1,4 mg

8. Βιταμίνη B2 (Ριβοφλαβίνη)     Η βιταμίνη B2 είναι σημαντική για να έχετε υγιές δέρμα και μαλλιά, για την     πέψη και την καλή λειτουργία του νευρικού σας συστήματος. Αυτή η βιταμίνη     παρέχει ενέργεια για το μεταβολισμό των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και του     λίπους. Η βιταμίνη B2 είναι σημαντική για τη λειτουργία της κυτταρικής     μεμβράνης.     RDA = 1,6 mg

9. Βιταμίνη B3 (Νιασίνη)     Η βιταμίνη B3 συμμετέχει στο μεταβολισμό της ενέργειας, των υδατανθράκων,     των πρωτεϊνών και του λίπους από τα κύτταρά σας. Είναι επίσης απαραίτητη     για τη δημιουργία του γλυκογόνου – της προσωπικής σας αποθήκης «ταχείας     ενέργειας». Βοηθά στην καλή κυκλοφορία και ελαττώνει τη χοληστερόλη στο     αίμα σας. Το αμινοξύ Τρυπτοφάνη μπορεί επίσης να μετατραπεί σε βιταμίνη B3,     γι’ αυτό στην πραγματικότητα έχουμε πάντα επαρκή ποσότητα της βιταμίνης     αυτής.     RDA = 18 mg

10. Βιταμίνη B5 (Παντοθενικό Οξύ)     Η βιταμίνη B5 συμβάλλει στη δημιουργία ενώσεων πλούσιων σε ενέργεια, κατά     το μεταβολισμό των υδατανθράκων, των πρωτεϊνών και του λίπους. Είναι     μεγάλης σημασίας για το σχηματισμό των ενδογενών ορμονών, της «καλής     χοληστερόλης» και των λιπαρών οξέων. Συμβάλλει επίσης στο να διαθέτετε     αντοχή στις καταπονήσεις.     RDA = 6 mg

11. Βιταμίνη B6 (Πυριδοξίνη)     Αυτή η βιταμίνη είναι σημαντική για την καλή ανάπτυξη και συντήρηση των     ιστών σας για υγιή επιδερμίδα, νύχια και μαλλιά. Είναι επίσης ένα συνένζυμο     για το μεταβολισμό των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και του λίπους. Η     βιταμίνη Β6 είναι επίσης απαραίτητη για τη δημιουργία των ερυθρών     αιμοσφαιρίων και των αντισωμάτων.     RDA = 2 mg

12. Βιοτίνη (Βιταμίνη B8)     Η βιοτίνη ελέγχει τις κεντρικές διεργασίες του μεταβολισμού. Παίζει     έναν απολύτως απαραίτητο ρόλο στην έκλυση ενέργειας από τη γλυκόζη, την     ανάκτηση της γλυκόζης και τη συγκέντρωση των λιπαρών οξέων. Προσφέρει υγιή     επιδερμίδα και μαλλιά.     RDA = 0,15 mg

13. Φολικό Οξύ (Βιταμίνη B11)     Το φολικό οξύ είναι απαραίτητο για τη συγκέντρωση της κυτταρικής πρωτεΐνης     (του πυρήνα) και για τη δημιουργία του κόκκινου χρώματος στο αίμα.     Συμβάλλει επίσης στη συγκράτηση του σιδήρου. Οι γυναίκες που θέλουν να     μείνουν έγκυες συνιστάται να λαμβάνουν πρόσθετο φολικό οξύ. Συνιστάται το     φολικό οξύ να λαμβάνεται για ένα μήνα πριν μέχρι 2 μήνες μετά τη σύλληψη     για να περιορίζεται κατά 50% ο κίνδυνος γέννησης νεογνού με συγγενείς     ανωμαλίες. Η συνιστώμενη ποσότητα είναι επιπλέον 0.5 mg φολικού οξέος.     RDA = 200 mcg

14. Βιταμίνη B12 (Κοβαλαμίνη)     Αυτή η βιταμίνη συμμετέχει στη δημιουργία του DNA και του RNA, του     γενετικού υλικού μας. Η βιταμίνη B12 αναλαμβάνει τη μεταφορά του οξυγόνου,     συμβάλλει στον μεταβολισμό των κυττάρων και είναι απαραίτητη για τη     δημιουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων.     RDA = 1 mcg

 

 

Categories: Άρθρα

Comments are closed.